Viêm xoang là bệnh lý hô hấp thường gặp nhất hiện nay, đặc biệt là ở các thành phố lớn. Để có thể phòng ngừa và điều trị kịp thời bệnh viêm xoang, chúng ta cần hiểu rõ viêm xoang là gì, dấu hiệu viêm xoang để có thể phòng ngừa và giảm thiểu các biến chứng của bệnh một cách tốt nhất. Cùng AirProce Việt Nam tìm hiểu về căn bệnh này trong bài viết dưới đây nhé!
Viêm xoang là gì?
Viêm xoang là tình trạng viêm niêm mạc hô hấp lót trong các xoang cạnh mũi. Xoang là các hốc rỗng nằm bên trong khối xương sọ – mặt. Có 4 loại xoang: xoang trán, xoang sàng, xoang hàm và xoang nhĩ. Các xoang có vai trò giúp làm ấm, làm ẩm và lọc không khí khi bạn hít vào. Các xoang cũng giúp tạo âm thanh cho giọng nói của bạn.
Viêm xoang có thể được phân loại theo thời gian mắc bệnh hoặc theo nguyên nhân gây bệnh. Theo thời gian mắc bệnh, viêm xoang có thể là viêm xoang cấp tính (kéo dài dưới 4 tuần), viêm xoang bán cấp (kéo dài từ 4 – 8 tuần), viêm xoang mạn tính (kéo dài trên 8 tuần) hoặc viêm xoang tái phát (tái phát nhiều đợt trong cùng 1 năm).
Các nguyên nhân gây nên bệnh viêm xoang
Có 4 nguyên nhân chính gây nên bệnh viêm xoang, bao gồm:
Nhiễm khuẩn
Là nguyên nhân phổ biến nhất của viêm xoang. Các loại vi khuẩn, virus hay nấm có thể xâm nhập vào niêm mạc xoang qua đường hô hấp hoặc qua các vết thương trong mũi. Các tác nhân này gây ra sự tổn thương và viêm nhiễm của niêm mạc, làm tăng tiết dịch và tắc nghẽn các lỗ thoát của xoang. Khi dịch tích tụ trong xoang, nó tạo điều kiện thuận lợi cho sự sinh sôi của các vi sinh vật và gây ra các triệu chứng khó chịu.
Dị ứng
Thường gặp ở những người có cơ địa mẫn cảm. Các yếu tố gây dị ứng như bụi, phấn hoa, lông vật nuôi hay thời tiết lạnh có thể kích thích niêm mạc mũi và gây ra sự phù nề, tăng tiết nhầy và tắc nghẽn các lỗ thoát của xoang. Khi niêm mạc mũi bị viêm, nó cũng làm cho niêm mạc xoang bị viêm theo. Đây là một trong những nguyên nhân gây ra viêm xoang mạn tính.
Khối u
Là nguyên nhân hiếm gặp hơn của viêm xoang. Các khối u trong mũi hay trong khu vực xoang có thể là ác tính hay lành tính, nhưng đều gây ra sự bít tắc và ức chế sự lưu thông của xoang. Các khối u có thể gây ra các triệu chứng tương tự như viêm xoang, như nghẹt mũi, chảy nước mũi hay đau nhức vùng mặt. Các khối u cần được phát hiện và điều trị sớm để tránh các biến chứng nguy hiểm.
Rối loạn di truyền
Một số bệnh lý di truyền như xơ nang hay hội chứng Kartagener có thể ảnh hưởng đến chức năng của các sợi lông trong niêm mạc mũi, làm giảm khả năng vận chuyển và loại bỏ các chất dịch và bụi bẩn trong xoang. Điều này làm cho niêm mạc xoang dễ bị viêm nhiễm và tắc nghẽn. Các bệnh lý di truyền này cần được chẩn đoán và theo dõi chặt chẽ để có phương pháp điều trị phù hợp.
Dấu hiệu viêm xoang
Nghẹt mũi
Dấu hiệu viêm xoang thường gặp nhất của viêm xoang là nghẹt mũi. Người bệnh có cảm giác khó thở qua mũi, phải thở qua miệng, gây khô họng và khó ngủ. Nghẹt mũi có thể kéo dài từ vài ngày đến vài tuần, tùy theo loại viêm xoang. Nghẹt mũi có thể gây ra các biến chứng như viêm tai giữa, viêm amidan hay viêm thanh quản.
Chảy nước mũi
Chảy nước mũi cũng là dấu hiệu của viêm xoang. Nước mũi có thể trong hoặc màu vàng xanh, đặc hoặc lỏng, tùy theo nguyên nhân gây bệnh. Nước mũi có thể chảy ra ngoài hoặc chảy xuống họng, gây khó chịu, ho và viêm họng. Chảy nước mũi cũng có thể kéo dài từ vài ngày đến vài tuần, tùy theo loại viêm xoang. Chảy nước mũi cũng có thể gây ra các biến chứng như viêm phế quản, hen suyễn hay viêm phổi.
Đau nhức vùng mặt
Đây là triệu chứng nặng hơn của viêm xoang. Người bệnh có thể cảm thấy đau nhức ở vùng trán, thái dương, gò má, sống mũi hay sau gáy, tùy theo loại xoang bị viêm. Đau nhức có thể tăng lên khi cúi đầu xuống hay khi thay đổi áp suất.
Đau nhức vùng mặt có thể là dấu hiệu của viêm xoang cấp tính hoặc viêm xoang bán cấp. Đau nhức vùng mặt có thể gây ra các biến chứng như viêm màng não, viêm não hay viêm tĩnh mạch não.
>>>Nhức đầu viêm xoang phải làm sao? 5 Cách khắc phục hiệu quả
Giảm/ mất khứu giác
Giảm/mất khứu giác cũng là triệu chứng của viêm xoang, nhưng nghiêm trọng hơn. Người bệnh có thể không cảm nhận được mùi vị của thức ăn hay không ngửi thấy được các mùi khác. Điều này ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và có thể là dấu hiệu của viêm xoang mạn tính hoặc do các khối u trong mũi hay xoang gây ra. Giảm/ mất khứu giác có thể gây ra các biến chứng như suy dinh dưỡng, trầm cảm hay tăng nguy cơ nhiễm trùng.
Các triệu chứng viêm xoang khác
Người bệnh có thể còn có các triệu chứng như sốt, đau răng hàm trên, hôi miệng, ho, đau họng, mệt mỏi và kém tập trung. Các triệu chứng này có thể do viêm xoang gây ra hoặc do các bệnh lý liên quan đến viêm xoang, như viêm tai giữa, viêm amidan, viêm phế quản, hen suyễn hay viêm phổi.
Các phương pháp chẩn đoán viêm xoang
Khám lâm sàng
Bác sĩ sẽ tiến hành khám lâm sàng bằng cách hỏi về lịch sử bệnh, các triệu chứng và các yếu tố liên quan. Bác sĩ cũng sẽ kiểm tra vùng mũi và xoang bằng cách soi mũi hoặc dùng kính nội soi để quan sát niêm mạc và dịch tiết trong khoang mũi. Khám lâm sàng giúp bác sĩ xác định loại viêm xoang, nguyên nhân gây bệnh và các biến chứng có thể xảy ra.
Chụp X-quang
Là phương pháp đơn giản và phổ biến để chẩn đoán viêm xoang. Bác sĩ sẽ yêu cầu người bệnh chụp X-quang vùng xoang để xem có dấu hiệu viêm nhiễm hay không. Tuy nhiên, phương pháp này không cho kết quả rõ ràng và chi tiết. Chụp X-quang chỉ có thể phát hiện được các trường hợp viêm xoang nặng hoặc kéo dài, không thể phân biệt được các loại xoang hay nguyên nhân gây bệnh.
Chụp cắt lớp vi tính (CT-scan)
Chụp cắt lớp vi tính là phương pháp hiện đại và chính xác để chẩn đoán viêm xoang. Bác sĩ sẽ yêu cầu người bệnh chụp CT-scan vùng xoang để xem chi tiết cấu trúc và trạng thái của niêm mạc và xương trong xoang. Phương pháp này cho kết quả rõ ràng và chi tiết, có thể phát hiện được các trường hợp viêm xoang nhẹ hoặc ẩn, có thể phân biệt được các loại xoang hay nguyên nhân gây bệnh. Tuy nhiên, phương pháp này có chi phí cao và có thể gây ra tác dụng phụ do phơi nhiễm bức xạ.
Nội soi xoang
Với phương pháp nội soi xoang, bác sĩ sẽ dùng một thiết bị có đầu camera nhỏ xíu được gắn vào một ống mềm để đưa vào mũi và xoang của người bệnh. Bác sĩ sẽ quan sát hình ảnh trên màn hình để xem rõ niêm mạc, dịch tiết và các khối u trong xoang. Bác sĩ cũng có thể dùng các dụng cụ khác để lấy mẫu dịch tiết, cắt bỏ các khối u hay làm thông thoáng các lỗ thoát của xoang. Phương pháp này cho kết quả chính xác nhất và có thể điều trị ngay các nguyên nhân gây bệnh. Tuy nhiên, phương pháp này có chi phí cao và có thể gây ra các biến chứng như chảy máu, nhiễm trùng hay tổn thương xoang.
>>>Xem ngay: Các triệu chứng viêm xoang nặng và những biến chứng nguy hiểm
Viêm xoang có lây không?
Khá nhiều người thắc mắc liệu viêm xoang có lây hay không. Câu trả lời là “CÓ THỂ” nhưng không cao. Tùy theo nguyên nhân gây bệnh, viêm xoang có thể có khả năng lây nhiễm hay không.
Viêm xoang chỉ có thể lây nhiễm qua vi khuẩn hoặc virus. Vi khuẩn hoặc virus có thể lây từ người này sang người khác khi tiếp xúc với dịch mũi, nước bọt. Tuy nhiên, khả năng lây nhiễm của viêm xoang không cao và còn phụ thuộc vào sức đề kháng và mức độ tiếp xúc của người khác.
Nếu viêm xoang do dị tật ở mũi hay do cơ địa mẫn cảm, khả năng lây bệnh rất thấp, gần như không có. Đây là những trường hợp viêm xoang không phải do tác nhân ngoại lai gây ra mà do cơ thể tự phản ứng với các yếu tố kích thích.
Cách phòng tránh và ngăn ngừa viêm xoang
- Giữ ấm cơ thể và tránh thay đổi đột ngột nhiệt độ.
- Vệ sinh mũi và xoang thường xuyên bằng dung dịch muối sinh lý hoặc dung dịch muối biển.
- Sử dụng máy lọc không khí để loại bỏ các yếu tố gây dị ứng như bụi, phấn hoa, lông vật nuôi. Đây là một cách khá hiệu quả và đang được rất nhiều người bị viêm xoang áp dụng.
- Tránh tiếp xúc với người bệnh viêm xoang hoặc các bệnh lý hô hấp khác. Nếu phải tiếp xúc, hãy đeo khẩu trang và rửa tay sạch sẽ sau đó.
- Ăn uống cân đối, uống nhiều nước và bổ sung vitamin C để tăng cường sức đề kháng.
- Nếu có triệu chứng viêm xoang như nghẹt mũi, chảy nước mũi, đau nhức vùng mặt hay giảm khứu giác, bạn nên đi khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
>>>Xem thêm: Viêm xoang có chữa được không? 5 cách chữa viêm xoang tại nhà không cần thuốc
Tạm kết
Hy vọng qua bài viết này, bạn đã hiểu rõ viêm xoang là gì, dấu hiệu viêm xoang để có cách phòng tránh. Nếu bạn đang cần tư vấn giải pháp lọc không khí cho nhà mình, hãy liên hệ ngay tới bộ phận chuyên viên của AirProce qua hotline: 0972 608 960 để được tư vấn miễn phí nhé!
