Quy định về formaldehit là điều quan trọng giúp bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng, đặc biệt khi các sản phẩm dệt may, mỹ phẩm, vật liệu xây dựng có thể chứa formaldehit vượt ngưỡng. Hãy cùng tìm hiểu các tiêu chuẩn quốc tế và Việt Nam, cách tuân thủ, và giải pháp giảm thiểu formaldehit trong không khí sống.
Formaldehit là gì và vì sao bị quản lý nghiêm ngặt?
Formaldehit (CH₂O) là hợp chất hữu cơ dễ bay hơi, không màu nhưng có mùi hăng đặc trưng. Nó có khả năng kháng khuẩn, kháng nấm, nên được sử dụng trong công nghiệp như chất bảo quản, trong sản xuất gỗ ép, vải dệt, mỹ phẩm…
Tuy nhiên, tiếp xúc formaldehit kéo dài có thể gây kích ứng da, ảnh hưởng đường hô hấp và thậm chí liên quan đến nguy cơ ung thư, nên nhiều quốc gia đã đặt ra quy định về formaldehit để kiểm soát mức độ của nó trong sản phẩm tiêu dùng.
Các quy định về formaldehit trên thế giới
WHO và EPA (Mỹ) quy định như thế nào?
WHO có khuyến nghị nồng độ formaldehid trong không khí trong nhà không nên vượt quá 0,1 mg/m³ (100 µg/m³) trong khoảng thời gian ngắn.
EPA / OSHA tại Mỹ có các tiêu chuẩn nghề nghiệp, cách thức xử lý formaldehid trong môi trường làm việc để bảo vệ người lao động khỏi tiếp xúc quá mức.
Đọc thêm: Tiêu chuẩn Formaldehyde WHO: 2 Chỉ Số An Toàn
Quy định tại Liên minh châu Âu (EU REACH)
Dưới khung REACH, formaldehid là hóa chất kiểm soát: các sản phẩm có chứa formaldehit hoặc giải phóng formaldehit khi sử dụng phải được đăng ký, đánh giá và gắn nhãn cảnh báo nếu vượt mức cho phép. Đồng thời, dệt may, gỗ nhân tạo, sơn, keo đều có giới hạn riêng để đảm bảo an toàn người sử dụng.
Nhật Bản, Hàn Quốc và các nước châu Á
Nhiều nước châu Á đặt ra mức formaldehid rất nghiêm ngặt, đặc biệt cho sản phẩm dành cho trẻ em hoặc đồ mặc sát da. Ví dụ, Nhật Bản có quy định hạn chế formaldehid trong vải nội thất, thảm và sản phẩm trẻ em để đáp ứng tiêu chuẩn môi trường trong nhà.
Quy định về formaldehit tại Việt Nam
Thông tư 21/2017/TT-BCT của Bộ Công Thương
Việt Nam kiểm soát formaldehit chủ yếu qua Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia QCVN 01:2017/BCT, ban hành kèm theo Thông tư 21/2017/TT-BCT. Một số điểm nổi bật:
- Quy định có hiệu lực từ 01/05/2018, sau đó được điều chỉnh để có hiệu lực từ 01/01/2019 theo Thông tư 07/2018/TT-BCT.
- Mức giới hạn formaldehit trong sản phẩm dệt may:
- ≤ 30 mg/kg đối với sản phẩm dành cho trẻ em dưới 36 tháng tuổi
- ≤ 75 mg/kg đối với sản phẩm tiếp xúc trực tiếp với da.
- ≤ 300 mg/kg đối với sản phẩm không tiếp xúc trực tiếp với da I
- Ngoài ra, các amin thơm chuyển hóa từ thuốc nhuộm azo cũng được kiểm soát (mỗi amin thơm ≤ 30 mg/kg).
- Sản phẩm dệt may trước khi đưa ra thị trường bắt buộc phải công bố hợp quy theo QCVN 01:2017/BCT nếu thuộc danh mục sản phẩm chịu sự điều chỉnh.
Quy định trong mỹ phẩm và vật liệu xây dựng
Với mỹ phẩm, formaldehit được sử dụng hạn chế hoặc cấm trong sản phẩm không rửa, theo quy định của Bộ Y tế (ví dụ ≤ 0,2%, hoặc 0,1% tùy loại).
Trong vật liệu xây dựng nội thất như gỗ MDF, ván ép, sơn, keo dán ván phải đạt các tiêu chuẩn môi trường (ví dụ QCVN về VOC, formaldehit) để đảm bảo an toàn cho không khí trong nhà.
Đọc thêm: 5 Chỉ Số Khí Độc Trong Nhà Đáng Quan Tâm
Cơ quan quản lý và chế tài xử phạt vi phạm.
Bộ Công Thương, Cục Quản lý thị trường, Sở Công Thương các tỉnh thành chịu trách nhiệm kiểm tra, lấy mẫu để giám định formaldehid.
Nếu sản phẩm dệt may không gắn dấu chứng nhận hợp quy hoặc có formaldehit vượt mức quy định sẽ bị xử phạt theo Luật Chất lượng sản phẩm, thu hồi hàng hóa, đình chỉ lưu hành.
Có nhiều trường hợp doanh nghiệp than khó khi thực hiện quy định về formaldehit do chi phí kiểm định, thay đổi quy trình sản xuất.
Vì sao cần tuân thủ quy định về formaldehit?
Tuân quy định về formaldehit giúp bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng, giảm nguy cơ tiếp xúc hóa chất độc hại qua da và hô hấp. Doanh nghiệp tuân quy định sẽ tránh bị xử phạt, thu hồi và mất uy tín trên thị trường. Khi sản phẩm đạt tiêu chuẩn quốc gia và quốc tế, dễ tiếp cận thị trường xuất khẩu. Quy định tạo “rào kỹ thuật” bảo vệ người yếu thế (trẻ nhỏ, người có da nhạy cảm) khỏi formaldehyde vượt ngưỡng.
Làm thế nào để kiểm soát và giảm formaldehit trong đời sống?
Với doanh nghiệp sản xuất
Đối với các doanh nghiệp trong ngành dệt may, nội thất hay hóa chất, việc tuân thủ quy định về formaldehit không chỉ là yêu cầu pháp lý mà còn là yếu tố thể hiện uy tín thương hiệu và trách nhiệm với người tiêu dùng.
Một số hướng đi quan trọng mà doanh nghiệp nên thực hiện gồm:
- Sử dụng nguyên liệu an toàn, phát thải thấp: Ưu tiên các loại vải, keo dán, thuốc nhuộm hoặc hóa chất hoàn tất có chứng nhận “formaldehyde-free” hoặc “low emission”. Đây là bước đầu tiên để sản phẩm đáp ứng quy định về formaldehit của Việt Nam và quốc tế.
- Kiểm soát chặt chẽ quy trình sản xuất: Thiết lập các bước kiểm nghiệm định kỳ trong dây chuyền, đặc biệt ở khâu xử lý chống nhăn, nhuộm và hoàn tất vải – nơi formaldehit dễ phát sinh nhất.
- Lắp đặt hệ thống thông gió và cấp khí tươi: Trong các nhà máy dệt may, sản xuất gỗ ép hay sơn phủ, formaldehit có thể phát tán nhiều ra không khí. Doanh nghiệp cần trang bị hệ thống thông gió và cấp khí tươi để đẩy khí ô nhiễm ra ngoài, đồng thời đưa không khí sạch vào trong xưởng.
Đọc thêm: Hệ thống cấp khí tươi là gì?
Với người tiêu dùng
Để bảo vệ sức khỏe gia đình, mỗi người đều có thể chủ động thực hiện một vài thói quen nhỏ giúp hạn chế formaldehit trong sinh hoạt hằng ngày, mà không cần quá lo lắng về các con số trong quy định về formaldehit.
- Chọn quần áo và đồ dùng đạt chứng nhận an toàn: Khi mua sắm, bạn nên ưu tiên sản phẩm có nhãn hợp quy hoặc các chứng chỉ quốc tế như OEKO-TEX Standard 100 hay GOTS. Đây là dấu hiệu cho thấy sản phẩm đã được kiểm tra kỹ và tuân thủ quy định về formaldehit.
- Giặt kỹ quần áo mới trước khi mặc: Một lần giặt bằng nước sạch hoặc ngâm với chút giấm/baking soda có thể loại bỏ tới 80% lượng formaldehit tồn dư trong sợi vải. Việc này vừa giúp vải mềm hơn, vừa an toàn hơn cho da – đặc biệt là với trẻ nhỏ.
- Phơi đồ ở nơi thoáng khí, nhiều ánh nắng: Formaldehit là chất dễ bay hơi, vì vậy ánh nắng và gió là “bộ lọc tự nhiên” cực kỳ hiệu quả.
- Giữ nhà luôn thông thoáng: Nếu bạn ở căn hộ kín hoặc thường mua đồ nội thất mới, nên duy trì thông gió thường xuyên hoặc sử dụng máy lọc không khí có cấp khí tươi như AirProce AC-160. Thiết bị này giúp giảm đáng kể lượng formaldehit trong không khí, tạo không gian trong lành và an toàn hơn cho cả gia đình.
Giải pháp giảm formaldehit trong không khí: Máy lọc và cấp khí tươi AirProce AC-160
Tuân thủ quy định về formaldehit không chỉ là yêu cầu pháp lý mà còn là cách bảo vệ sức khỏe cho cả gia đình. Để kiểm soát khí độc này trong không gian sống, máy lọc không khí và cấp khí tươi AirProce AC-160 là giải pháp hiệu quả và toàn diện.
AC-160 được thiết kế với 3 chức năng trong 1 gồm: lọc không khí, cấp khí tươi và sưởi ấm, giúp duy trì môi trường trong lành quanh năm. Thiết bị có khả năng lọc sạch 99,99% bụi siêu mịn PM0.3, loại bỏ mùi hôi, VOC và formaldehit trong nhà – nguyên nhân chính gây kích ứng hô hấp và ô nhiễm không khí trong nhà.
Điểm nổi bật của AirProce AC-160 nằm ở hệ thống lọc 4 tầng cao cấp từ các thương hiệu quốc tế như 3M (Mỹ), AHLSTROM MUNKSJO (Phần Lan) và CIRCUL-AIRE (Canada). Máy vận hành êm ái chỉ 22–29 dB, động cơ EBM Papst không cần bảo dưỡng trong suốt 10 năm, và luôn duy trì nồng độ CO₂ trong nhà dưới 1000ppm – tiêu chuẩn lý tưởng theo QCVN 05:2023/BTNMT của Bộ Tài nguyên và Môi trường.
Với khả năng cấp khí tươi, cân bằng nhiệt độ và loại bỏ formaldehit hiệu quả, AirProce AC-160 là thiết bị lý tưởng cho căn hộ, văn phòng kín và những gia đình quan tâm đến an toàn sức khỏe và quy định về formaldehit trong không khí.
Lời kết
Tuân thủ quy định về formaldehit không chỉ giúp bảo vệ sức khỏe mà còn thể hiện trách nhiệm của mỗi cá nhân và doanh nghiệp đối với cộng đồng. Việc lựa chọn sản phẩm an toàn, không gian sống trong lành và công nghệ lọc khí tiên tiến như AirProce AC-160 chính là bước đi bền vững hướng tới tương lai khỏe mạnh, xanh sạch hơn.
FAQs
- Quy định về formaldehit hiện nay ở Việt Nam là gì?
Theo QCVN 01:2017/BCT, sản phẩm dệt may phải giới hạn formaldehit ≤ 30 mg/kg cho trẻ em, ≤ 75 mg/kg cho quần áo tiếp xúc trực tiếp với da. - Vì sao formaldehit bị quản lý nghiêm ngặt?
Vì formaldehit là chất dễ bay hơi, có thể gây kích ứng da, mắt, đường hô hấp và được xếp vào nhóm có nguy cơ gây ung thư nếu tiếp xúc lâu dài. - Làm sao để giảm formaldehit trong nhà?
Bạn có thể tăng thông gió, giặt kỹ đồ mới, chọn nội thất ít phát thải và dùng máy lọc không khí có cấp khí tươi như AirProce AC-160 để loại bỏ khí độc hiệu quả. - Doanh nghiệp cần làm gì để tuân thủ quy định về formaldehit?
Cần kiểm nghiệm định kỳ, công bố hợp quy theo QCVN, sử dụng nguyên liệu và quy trình sản xuất phát thải thấp. - Máy AirProce AC-160 giúp giảm formaldehit như thế nào?
Máy cấp khí tươi liên tục vào trong nhà, từ đó tạo áp suất dương lớn, đẩy formaldehit ra khỏi phòng qua các khe hở.
