Mùi sơn tường có độc không? Làm thế nào để khử mùi sơn cho nhà mới là câu hỏi được rất nhiều người quan tâm. Mùi sơn không chỉ gây khó chịu mà còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe, đặc biệt với trẻ nhỏ, phụ nữ có thai và người cao tuổi. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về tác hại của mùi sơn và chia sẻ những phương pháp khử mùi hiệu quả, an toàn, để bạn và gia đình có thể yên tâm tận hưởng không gian sống mới.
Tác động của mùi sơn đến sức khỏe
Mùi sơn không chỉ gây khó chịu mà còn có thể ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe như:
- Gây đau đầu, chóng mặt kéo dài, có thể dẫn đến mất tập trung và ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày. Đặc biệt nghiêm trọng với người nhạy cảm hoặc tiếp xúc lâu với mùi sơn
- Kích ứng hệ hô hấp trên bao gồm: cảm giác rát và khó chịu ở mắt, ngứa và chảy nước mũi, đau rát họng và ho khan. Các triệu chứng này thường xuất hiện ngay khi tiếp xúc với mùi sơn và có thể kéo dài nhiều giờ sau đó
- Buồn nôn và mệt mỏi kéo dài: Tiếp xúc với mùi sơn có thể gây cảm giác buồn nôn, khó chịu ở dạ dày và mệt mỏi toàn thân. Các triệu chứng này thường nặng hơn vào buổi sáng và có thể kéo dài nhiều ngày nếu không có biện pháp xử lý kịp thời
- Ảnh hưởng đến hệ hô hấp: Tiếp xúc lâu với mùi sơn có thể gây viêm đường hô hấp, khó thở, ho kéo dài và tăng nguy cơ mắc các bệnh về phổi. Đặc biệt nguy hiểm với người mắc bệnh hen suyễn hoặc các bệnh về đường hô hấp mãn tính
Mùi sơn tường có độc không?
Thành phần hóa học trong sơn tường
Sơn tường thường chứa các thành phần hóa học chính sau:
- VOCs (Volatile Organic Compounds) – các hợp chất hữu cơ dễ bay hơi: Đây là thành phần chính gây ra mùi sơn, có khả năng bay hơi ở nhiệt độ phòng. VOCs bao gồm các chất như benzene, toluene và formaldehyde, có thể gây tác động xấu đến sức khỏe khi hít phải
- Chất tạo màu và pigment: Là những hạt màu vô cơ hoặc hữu cơ được thêm vào để tạo màu sắc cho sơn. Các pigment phổ biến bao gồm titanium dioxide (màu trắng), iron oxide (màu đỏ, nâu), và carbon black (màu đen)
- Chất kết dính: Là thành phần quan trọng giúp liên kết các hạt pigment và tạo độ bám dính cho sơn. Thường được làm từ nhựa acrylic, polyurethane hoặc epoxy, quyết định độ bền và chất lượng của lớp sơn
- Dung môi: Là chất lỏng giúp hòa tan và phân tán các thành phần khác trong sơn, tạo độ lỏng phù hợp cho việc thi công. Có thể là nước (trong sơn nước) hoặc các dung môi hữu cơ (trong sơn dầu), ảnh hưởng trực tiếp đến thời gian khô và mùi của sơn
Mức độ độc hại của mùi sơn
Mức độ độc hại của mùi sơn phụ thuộc vào nhiều yếu tố:
- Loại sơn sử dụng: Sơn dầu thường chứa nhiều dung môi hữu cơ và VOCs hơn sơn nước, do đó độc tính cao hơn. Sơn dầu có thể gây kích ứng mạnh và cần thời gian bay hơi lâu hơn, trong khi sơn nước an toàn hơn và ít mùi hơn
- Nồng độ VOCs trong sơn: Càng nhiều VOCs, độc tính càng cao. Sơn cao cấp thường có hàm lượng VOCs thấp (dưới 50g/L), trong khi sơn giá rẻ có thể chứa trên 250g/L VOCs. Nồng độ VOCs cao làm tăng nguy cơ tác động xấu đến sức khỏe
- Thời gian tiếp xúc: Tiếp xúc càng lâu với mùi sơn, nguy cơ gặp vấn đề sức khỏe càng cao. Khuyến cáo không nên ở trong phòng mới sơn quá 2 giờ liên tục và cần nghỉ ngơi nơi thoáng khí thường xuyên
- Điều kiện thông gió của không gian: Phòng kín, thiếu hệ thống thông gió sẽ khiến mùi sơn tích tụ nồng độ cao, tăng độc tính. Ngược lại, không gian thông thoáng với nhiều cửa sổ và quạt thông gió sẽ giúp giảm thiểu tác hại của mùi sơn
>>> Xem thêm: TOP 6 cách khử mùi formaldehyde thần tốc không phải ai cũng biết
Các triệu chứng khi tiếp xúc với mùi sơn
Khi tiếp xúc với mùi sơn, người dùng có thể gặp các triệu chứng như:
- Đau đầu và chóng mặt: Triệu chứng phổ biến nhất khi tiếp xúc với mùi sơn, có thể xuất hiện sau 15-30 phút và kéo dài nhiều giờ. Cường độ đau đầu thường tăng khi ở trong không gian kín có mùi sơn
- Buồn nôn và mệt mỏi: Cảm giác khó chịu ở dạ dày, chán ăn và mệt mỏi toàn thân thường xuất hiện sau 1-2 giờ tiếp xúc. Triệu chứng có thể nặng hơn vào buổi sáng và với người nhạy cảm
- Kích ứng mắt, mũi, họng: Cảm giác rát và khó chịu ở mắt, chảy nước mắt, ngứa mũi, hắt hơi và đau rát họng. Các triệu chứng này thường xuất hiện ngay lập tức khi tiếp xúc với mùi sơn
- Khó thở hoặc thở gấp: Cảm giác tức ngực, khó hít thở sâu, thở gấp hoặc thở nông. Đặc biệt nguy hiểm với người có bệnh về đường hô hấp như hen suyễn
- Dị ứng da: Phát ban, ngứa, hoặc nổi mẩn đỏ trên da khi tiếp xúc trực tiếp với hơi sơn. Triệu chứng có thể xuất hiện từ vài giờ đến một ngày sau khi tiếp xúc
Nguyên nhân gây mùi sơn và thời gian tồn tại
Các yếu tố ảnh hưởng đến mùi sơn
Mùi sơn có thể kéo dài và nặng hơn do các yếu tố:
- Độ ẩm không khí cao: Khi độ ẩm trong không khí vượt quá 60%, quá trình bay hơi của sơn sẽ chậm lại đáng kể. Điều này khiến mùi sơn tồn tại lâu hơn và có thể tạo điều kiện cho nấm mốc phát triển trên bề mặt sơn mới
- Nhiệt độ phòng thấp: Nhiệt độ dưới 20°C làm chậm quá trình khô và bay hơi của sơn. Nhiệt độ lý tưởng cho sơn khô nhanh và giảm mùi là 20-25°C. Khi nhiệt độ quá thấp, thời gian khô có thể kéo dài gấp đôi thông thường
- Thiếu thông gió: Không gian kín, thiếu hệ thống thông gió khiến các hợp chất VOCs tích tụ với nồng độ cao. Cần có ít nhất 2-3 cửa sổ mở và quạt thông gió để đảm bảo lưu thông không khí tốt
- Chất lượng sơn kém: Sơn giá rẻ thường chứa hàm lượng VOCs cao (>250g/L), dung môi kém chất lượng và thời gian bay hơi kéo dài. Sơn cao cấp với VOCs thấp (<50g/L) sẽ giảm thiểu mùi và thời gian bay hơi
Thời gian bay hơi của mùi sơn
Thông thường, mùi sơn sẽ giảm dần theo thời gian:
- Sơn nước: 2-3 ngày cho mùi giảm đáng kể, tùy thuộc vào chất lượng sơn và điều kiện thông gió. Sơn nước cao cấp có thể chỉ cần 24-48 giờ, trong khi sơn nước giá rẻ có thể kéo dài đến 4-5 ngày
- Sơn dầu: 1-2 tuần để mùi giảm xuống mức chấp nhận được. Thời gian này có thể kéo dài hơn trong điều kiện ẩm ướt hoặc nhiệt độ thấp. Các loại sơn dầu công nghiệp có thể cần đến 3 tuần
- Hoàn toàn hết mùi: 2-4 tuần, phụ thuộc vào nhiều yếu tố như loại sơn, số lớp sơn, độ dày lớp sơn, điều kiện môi trường và phương pháp thông gió. Trong điều kiện lý tưởng (thông gió tốt, nhiệt độ 20-25°C, độ ẩm 40-60%), thời gian này có thể rút ngắn xuống còn 1-2 tuần
Cách khử mùi sơn nhà mới hiệu quả
Thông gió tự nhiên
Cách khử mùi sơn nhà mới đơn giản nhất:
- Mở tất cả cửa sổ và cửa ra vào: Tạo ít nhất 2-3 điểm thông gió trong nhà. Nên mở cửa liên tục trong 4-6 giờ đầu sau khi sơn và duy trì mở cửa thông thoáng trong 2-3 ngày tiếp theo
- Sử dụng quạt thông gió: Đặt quạt hút gió ở cửa sổ hướng ra ngoài để đẩy không khí có mùi sơn ra khỏi nhà. Kết hợp với quạt đứng hoặc quạt trần để tăng cường lưu thông không khí. Nên chạy quạt liên tục trong 48 giờ đầu
- Tạo luồng không khí lưu thông: Bố trí quạt và cửa mở theo hướng tạo dòng khí chuyển động từ trong ra ngoài. Đặt quạt ở góc độ 45 độ để tối ưu luồng gió. Tránh để gió thổi trực tiếp vào tường mới sơn
Sử dụng các vật liệu tự nhiên khử mùi
Một số vật liệu tự nhiên có khả năng hấp thụ mùi sơn:
- Than hoạt tính: Đặt các túi than hoạt tính trong phòng, đặc biệt ở các góc và gần tường mới sơn. Than hoạt tính có khả năng hấp thụ mùi và các hợp chất VOCs hiệu quả trong 2-3 ngày. Nên thay than mới sau mỗi 3 ngày để duy trì hiệu quả
- Giấm trắng: Đặt các bát giấm trắng trong phòng hoặc pha loãng giấm với nước theo tỷ lệ 1:1 và xịt lên không khí. Axit acetic trong giấm có khả năng trung hòa mùi sơn. Thay giấm mới mỗi 24 giờ
- Vỏ cam, chanh: Đặt vỏ cam hoặc chanh tươi trong các đĩa nhỏ xung quanh phòng. Tinh dầu tự nhiên từ vỏ citrus không chỉ khử mùi mà còn tạo hương thơm dễ chịu. Thay vỏ mới mỗi 1-2 ngày
- Cây xanh trong nhà: Đặt các loại cây như lưỡi hổ, trầu bà, hay cây lọc không khí trong phòng. Những cây này có khả năng hấp thụ các chất độc hại và cải thiện chất lượng không khí. Cần đặt cây ở vị trí có ánh sáng phù hợp và tránh để quá gần tường mới sơn
Phương pháp khử mùi bằng công nghệ
Các giải pháp công nghệ hiện đại bao gồm:
- Máy lọc không khí khử mùi sơn: Sử dụng máy lọc không khí có bộ lọc HEPA và than hoạt tính. Thiết bị này có thể loại bỏ đến 99.97% các hạt VOCs và mùi sơn trong không khí. Nên đặt máy ở trung tâm phòng và chạy liên tục trong 3-5 ngày đầu sau khi sơn. Một số máy khử mùi sơn hiệu quả như máy lọc không khí AirProce AI-600; AI-700
- Máy hút ẩm: Giúp giảm độ ẩm xuống mức 40-60%, tạo điều kiện thuận lợi cho sơn khô nhanh và giảm mùi. Máy hút ẩm còn ngăn ngừa nấm mốc phát triển trên bề mặt sơn mới. Nên kết hợp với quạt thông gió để tăng hiệu quả
- Thiết bị khử mùi ion âm: Tạo ra các ion âm trong không khí để trung hòa các phân tử gây mùi. Công nghệ này an toàn và không tạo ra ozone độc hại. Hiệu quả tốt nhất khi kết hợp với máy lọc không khí, có thể giảm đến 80% mùi sơn trong 48 giờ đầu tiên
Lưu ý khi khử mùi sơn
Để đảm bảo an toàn khi khử mùi sơn, cần:
- Không ở trong phòng mới sơn quá lâu: Nên hạn chế thời gian ở trong phòng mới sơn dưới 30 phút mỗi lần. Đặc biệt tránh ngủ trong phòng mới sơn trong 2-3 ngày đầu tiên. Trẻ em, người già và phụ nữ mang thai không nên vào phòng mới sơn trong 72 giờ đầu
- Đeo khẩu trang khi vào phòng: Sử dụng khẩu trang chuyên dụng có khả năng lọc hơi hóa chất (loại N95 hoặc có than hoạt tính). Đeo khẩu trang kín và đúng cách, thay khẩu trang mới sau mỗi 4 giờ sử dụng
- Tránh dùng các chất hóa học mạnh: Không sử dụng các loại xịt khử mùi, nước tẩy hoặc hóa chất tẩy rửa mạnh vì có thể phản ứng với sơn tạo ra khí độc. Tránh dùng máy tạo ozone vì có thể gây kích ứng đường hô hấp
- Ưu tiên phương pháp tự nhiên: Sử dụng các phương pháp an toàn như thông gió, than hoạt tính, giấm, vỏ cam chanh. Kết hợp nhiều phương pháp tự nhiên sẽ mang lại hiệu quả tốt hơn và đảm bảo an toàn cho sức khỏe
Biện pháp phòng tránh mùi sơn
Lựa chọn sơn phù hợp
- Chọn sơn có hàm lượng VOC thấp: VOC (Volatile Organic Compounds) là các hợp chất hữu cơ dễ bay hơi, có thể gây hại cho sức khỏe. Nên chọn sơn có hàm lượng VOC dưới 50g/L cho sơn nước và dưới 150g/L cho sơn dầu
- Ưu tiên sơn sinh thái, thân thiện môi trường: Các loại sơn sinh thái thường được sản xuất từ nguyên liệu tự nhiên, không chứa chì, thủy ngân và các kim loại nặng độc hại. Sơn sinh thái thường có mùi nhẹ hơn và thời gian bay hơi nhanh hơn
- Mua sơn từ các thương hiệu uy tín: Chọn các thương hiệu đã được chứng nhận về chất lượng và an toàn sức khỏe, có giấy chứng nhận từ các tổ chức uy tín như ISO, GREENGUARD hoặc các chứng nhận về tiêu chuẩn môi trường
Thực hiện quy trình sơn đúng cách
- Chuẩn bị bề mặt kỹ lưỡng: Làm sạch tường, loại bỏ bụi bẩn và vết nứt. Xử lý các vết nấm mốc (nếu có) bằng dung dịch chuyên dụng. Sau đó, dùng giấy nhám để làm nhẵn bề mặt và lau sạch lại một lần nữa
- Sơn lót trước khi sơn phủ: Sử dụng sơn lót chuyên dụng phù hợp với loại tường và sơn phủ. Đợi sơn lót khô hoàn toàn (thường 4-6 giờ) trước khi sơn lớp phủ. Sơn lót giúp tăng độ bám dính và độ bền của lớp sơn phủ
- Thi công đúng số lớp khuyến cáo: Thông thường cần 2-3 lớp sơn phủ, tùy theo màu sắc và độ phủ yêu cầu. Đợi mỗi lớp sơn khô hoàn toàn (6-8 giờ) trước khi sơn lớp tiếp theo. Không sơn quá dày để tránh tình trạng sơn bị chảy xệ hoặc bong tróc
Thời điểm sơn thích hợp
- Nên sơn vào mùa khô (tháng 12 đến tháng 4): Độ ẩm không khí thấp giúp sơn khô nhanh hơn, màng sơn đẹp và bền hơn. Nhiệt độ ổn định trong khoảng 20-32°C là lý tưởng cho việc thi công sơn
- Tránh sơn vào những ngày mưa ẩm: Độ ẩm cao trên 85% sẽ làm chậm quá trình khô của sơn, có thể gây hiện tượng phồng rộp, bong tróc và nấm mốc. Nếu bắt buộc phải sơn, cần sử dụng máy hút ẩm và quạt thông gió
- Sơn vào buổi sáng sớm (6-10h) hoặc chiều mát (15-18h): Tránh thời điểm nắng gắt buổi trưa vì nhiệt độ cao làm sơn khô quá nhanh, ảnh hưởng đến chất lượng bề mặt. Ánh sáng tự nhiên tốt cũng giúp kiểm soát được màu sắc và độ phủ của sơn
Kết luận
Hy vọng bài viết này sẽ giúp bạn có câu trả lời đầy đủ nhất với câu hỏi: Mùi sơn tường có độc không. Nếu bạn đang cần tìm giải pháp thanh lọc không khí, liên hệ tới hotline: 1900 9020 để được kỹ thuật tư vấn chi tiết.
