Formaldehyde trong chất tẩy rửa có thể ảnh hưởng đến sức khỏe nếu vượt ngưỡng cho phép. Bài viết này giúp bạn hiểu rõ vì sao formaldehyde xuất hiện trong sản phẩm tẩy rửa, mức độ an toàn, và cách chọn lựa sản phẩm an toàn cho gia đình.
Formaldehyde trong chất tẩy rửa là gì?
Formaldehyde (hay còn gọi là formol, CH₂O) là một hợp chất hữu cơ dễ bay hơi (VOC), có mùi hăng nhẹ và khả năng diệt khuẩn mạnh. Trong ngành sản xuất chất tẩy rửa, formaldehyde thường được thêm vào với vai trò là chất bảo quản, giúp ngăn vi sinh vật phát triển, kéo dài thời gian sử dụng sản phẩm.
Nói cách khác, formaldehyde trong chất tẩy rửa giống như một “lá chắn” giúp sản phẩm không bị hư hỏng nhanh, nhưng nếu dùng quá liều hoặc không kiểm soát tốt, nó lại trở thành “mối nguy” cho sức khỏe con người.
Những sản phẩm tẩy rửa chứa nhiều formaldehyde
Formaldehyde có thể xuất hiện trong nhiều loại sản phẩm tẩy rửa quen thuộc mà chúng ta sử dụng hàng ngày. Dưới đây là bảng tổng hợp để bạn dễ hình dung:
| Loại sản phẩm | Công dụng chính | Mục đích chứa formaldehyde |
| Nước giặt, nước xả vải | Làm sạch, lưu hương quần áo | Bảo quản, ngăn vi khuẩn và nấm mốc phát triển |
| Nước rửa chén | Tẩy dầu mỡ, diệt khuẩn | Chống nhiễm khuẩn, duy trì độ ổn định của dung dịch |
| Nước lau sàn, nước vệ sinh nhà tắm | Làm sạch bề mặt, khử mùi | Giúp tăng khả năng diệt khuẩn, hạn chế nấm mốc |
| Nước tẩy rửa đa năng, dung dịch khử mùi | Làm sạch bề mặt bếp, tủ, kính… | Thường chứa formaldehyde để bảo quản và khử trùng mạnh hơn |
| Dung dịch vệ sinh công nghiệp | Làm sạch bồn cầu, sàn, bề mặt cứng | Nồng độ cao để tăng hiệu quả tẩy rửa và bảo quản lâu dài |
Nếu bạn từng cảm thấy mùi hăng cay khi mở nắp chai tẩy rửa, rất có thể đó là mùi đặc trưng của formaldehyde trong chất tẩy rửa.
Đọc thêm: Nhà mới có khí độc formaldehyde: Sự thật đáng lo phía sau mùi “thơm” nội thất
Tác hại của formaldehyde trong chất tẩy rửa đối với sức khỏe
Formaldehyde không phải lúc nào cũng nguy hiểm, nhưng khi tiếp xúc lâu dài hoặc ở nồng độ cao, nó có thể gây ra nhiều tác động đáng kể đến cơ thể.
Tác động ngắn hạn khi tiếp xúc
Trong thời gian ngắn, formaldehyde có thể khiến mắt cay, mũi ngứa hoặc gây ho khan nhẹ. Một số người còn cảm thấy buồn nôn hoặc nhức đầu nếu hít phải hơi formaldehyde trong không gian kín. Một trong các bệnh khác mà formaldehyde gây ra là da liễu. Da tay khi tiếp xúc trực tiếp với nước rửa chén hoặc nước giặt chứa formaldehyde cũng dễ bị khô, rát hoặc nổi mẩn đỏ hoặc làm nặng triệu chứng của viêm da cơ địa.
Tác động lâu dài
Tiếp xúc thường xuyên với formaldehyde có thể dẫn đến viêm da tiếp xúc mãn tính hoặc kích ứng đường hô hấp. Đáng chú ý hơn, theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và Cơ quan Nghiên cứu Ung thư Quốc tế (IARC), formaldehyde được xếp vào nhóm 1 – chất gây ung thư cho người. Một số nghiên cứu còn chỉ ra mối liên hệ giữa formaldehyde và các bệnh về mũi, phổi, cũng như suy giảm hệ miễn dịch.
Đọc thêm: Formaldehyde gây ung thư là gì? Nguyên nhân và cách phòng tránh hiệu quả
Đối tượng nhạy cảm cần đặc biệt lưu ý
Trẻ em, người lớn tuổi, người bị hen suyễn hoặc có làn da nhạy cảm là những nhóm dễ bị ảnh hưởng nhất. Với họ, chỉ cần hít phải hơi formaldehyde trong chất tẩy rửa ở mức thấp cũng có thể gây ra các phản ứng mạnh hơn người bình thường.
Đọc thêm: Máy lọc không khí giúp ngăn ngừa bệnh hô hấp
Cách kiểm tra formaldehyde trong chất tẩy rửa tại nhà
Bạn có thể tự nhận biết phần nào sản phẩm có chứa formaldehyde bằng vài cách đơn giản.
Trước hết, hãy đọc kỹ nhãn thành phần. Formaldehyde có thể được ghi bằng nhiều tên khác nhau như formalin, methylene glycol, DMDM hydantoin, imidazolidinyl urea, quaternium-15 hoặc diazolidinyl urea. Nếu thấy những cái tên này, nhiều khả năng sản phẩm có chứa formaldehyde.
Thứ hai, nhận biết qua mùi. Hầu hết các loại nước lau sàn hoặc nước rửa chén có formaldehyde đều có mùi hăng, dễ bay hơi và hơi cay mũi khi mở nắp.
Cuối cùng, bạn có thể dùng bộ test nhanh formaldehyde – hiện đã có bán trên thị trường. Chỉ cần lấy vài giọt dung dịch và so màu với bảng hướng dẫn, bạn sẽ biết nồng độ formaldehyde có vượt ngưỡng an toàn hay không.
Giải pháp thay thế chất tẩy rửa chứa formaldehyde
Không phải lúc nào chúng ta cũng tránh được hoàn toàn formaldehyde, nhưng vẫn có nhiều cách giảm thiểu rủi ro tiếp xúc.
Sử dụng nguyên liệu tự nhiên
Bạn có thể tự pha dung dịch vệ sinh bằng những nguyên liệu sẵn có trong bếp như giấm, baking soda và chanh. Hỗn hợp này có thể lau sàn, khử mùi, làm sạch bếp mà vẫn thân thiện với da tay.
Một ít giấm trắng pha loãng cùng vài giọt tinh dầu chanh không chỉ giúp khử khuẩn mà còn tạo mùi thơm dễ chịu – một lựa chọn thay thế tuyệt vời cho formaldehyde trong chất tẩy rửa công nghiệp.
Đọc thêm: Than Hoạt Tính Khử Formaldehyde: 4 Giải Pháp Hiệu Quả Cho Không Khí Sạch
Chọn sản phẩm thân thiện môi trường
Khi mua chất tẩy rửa, hãy ưu tiên sản phẩm có nhãn “Formaldehyde-free”, “Eco-friendly” hoặc “Không chứa VOC độc hại”. Các thương hiệu uy tín như Method, Seventh Generation, Ecover, Lix Green Clean, Net Zero đã loại bỏ formaldehyde khỏi công thức. Dù giá có thể nhỉnh hơn, nhưng bạn sẽ an tâm hơn cho sức khỏe gia đình và môi trường sống.
Kết hợp máy lọc không khí và cấp khí tươi AC-160 để giảm hơi hóa chất
Một số hơi formaldehyde trong chất tẩy rửa có thể dễ dàng bay vào không khí, đặc biệt trong không gian kín như phòng tắm, bếp hay nhà giặt. Nếu tích tụ lâu ngày, khí này không chỉ gây mùi hăng khó chịu mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến hệ hô hấp và da của người sử dụng.
Giải pháp hiệu quả chính là sử dụng máy lọc không khí và cấp khí tươi AirProce AC-160 — thiết bị được thiết kế chuyên biệt để xử lý các loại khí độc hại, trong đó có formaldehyde trong chất tẩy rửa.
AC-160 là giải pháp toàn diện 3 trong 1 gồm:
- Lọc không khí, giúp loại bỏ đến 99,99% bụi siêu mịn PM0.3 và các hạt độc hại.
- Cấp khí tươi, duy trì nồng độ CO₂ trong phòng luôn ở mức lý tưởng (<1000ppm).
- Tạo áp suất dương lớn, đẩy khí ô nhiễm (bao gồm formaldehyde, CO2, mùi hôi) ra khỏi phòng
- Sưởi ấm thông minh, sử dụng bộ gốm PTC để làm ấm khí tươi mà không gây khô da – cực kỳ phù hợp với thời tiết lạnh hoặc không gian điều hòa.
Khi kết hợp AC-160 cùng thói quen sử dụng chất tẩy rửa an toàn, bạn sẽ tạo được không gian sống trong lành – cân bằng – không hóa chất độc hại. Đây là giải pháp tối ưu cho các hộ gia đình sống trong căn hộ kín hoặc nhà phố hiện đại, nơi formaldehyde trong chất tẩy rửa dễ tích tụ nhưng khó thoát ra ngoài.
Lời kết
Formaldehyde trong chất tẩy rửa giúp ngăn vi khuẩn và kéo dài tuổi thọ sản phẩm, nhưng nếu vượt ngưỡng, nó có thể gây hại cho da, mắt và hệ hô hấp. Hãy chọn sản phẩm an toàn, đọc kỹ nhãn mác và kết hợp máy lọc không khí – cấp khí tươi AirProce để giảm hơi hóa chất, bảo vệ sức khỏe cả gia đình. Bởi sống sạch không chỉ là dọn dẹp, mà còn là chọn không khí trong lành mỗi ngày.
FAQs
- Formaldehyde trong chất tẩy rửa có bị cấm không?
Không bị cấm hoàn toàn, nhưng bị giới hạn nghiêm ngặt. Một số quốc gia quy định nồng độ formaldehyde không vượt quá 0,05% trong chất tẩy rửa gia dụng. - Dùng nước rửa chén có formaldehyde có sao không?
Nếu chỉ chứa lượng nhỏ theo tiêu chuẩn, thường không gây hại ngay. Tuy nhiên, nên hạn chế dùng lâu dài để tránh tích tụ hóa chất. - Làm sao để biết sản phẩm không chứa formaldehyde?
Hãy kiểm tra nhãn “Formaldehyde-free” hoặc tra cứu thành phần. Tránh sản phẩm có các chất như DMDM hydantoin hay quaternium-15. - Máy lọc không khí có thực sự giúp giảm formaldehyde?
Có. Các máy có màng than hoạt tính như AC-160, AirProce AI-600, AI-700 giúp lọc bỏ hơi formaldehyde và các hợp chất bay hơi khác trong nhà hiệu quả.
