Ho là phản ứng tự nhiên của cơ thể để loại bỏ dị vật hoặc dịch nhầy trong đường hô hấp, nhưng khi trẻ sơ sinh ho, cha mẹ không khỏi lo lắng. Làm thế nào để nhận biết tình trạng ho của bé có nghiêm trọng không? Khi nào cần đưa trẻ đi khám? Và quan trọng nhất, cách chăm sóc bé tại nhà ra sao để giúp bé nhanh chóng hồi phục? Hãy cùng AirProce tìm hiểu những biện pháp ứng phó hiệu quả khi trẻ sơ sinh ho trong bài viết dưới đây nhé!
Nguyên nhân trẻ sơ sinh ho
Trẻ sơ sinh ho là phản xạ tự nhiên của cơ thể để bảo vệ đường hô hấp, nhưng đôi khi đây cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo các vấn đề sức khỏe. Việc xác định nguyên nhân sẽ giúp cha mẹ có biện pháp xử lý phù hợp và kịp thời.
Trẻ sơ sinh ho do nhiễm khuẩn đường hô hấp trên
Đây là nguyên nhân phổ biến, thường xảy ra khi trẻ bị:
- Cảm lạnh hoặc nhiễm virus: Trẻ sơ sinh bị ho sổ mũi thở khò khè do virus tấn công hệ hô hấp trên, đi kèm hắt xì, nghẹt mũi.
- Viêm họng, viêm mũi, viêm thanh quản: Khi niêm mạc họng bị kích thích, trẻ sơ sinh ho khụt khịt mũi và có thể khàn tiếng.
- Dị ứng hoặc tác nhân từ môi trường: Khói thuốc lá, bụi bẩn, lông thú cưng có thể khiến trẻ sơ sinh ho nhưng không sốt, kèm theo hắt xì liên tục.
Thông thường, các trường hợp này sẽ thuyên giảm nếu trẻ được chăm sóc tốt, giữ ấm cơ thể và vệ sinh mũi họng đúng cách.
Trẻ sơ sinh ho do nhiễm khuẩn đường hô hấp dưới
Khi virus hoặc vi khuẩn xâm nhập sâu hơn vào phổi, trẻ có thể mắc các bệnh lý nghiêm trọng như:
- Viêm phế quản, viêm phổi: Trẻ sơ sinh ho nhiều, kèm theo khó thở, thở khò khè, bú kém, quấy khóc.
- Ho gà hoặc hen suyễn: Những cơn ho kéo dài, dữ dội kèm theo tiếng rít khi thở.
Các bệnh lý đường hô hấp dưới thường nghiêm trọng và cần được điều trị sớm để tránh biến chứng nguy hiểm.
Các nguyên nhân khác khiến trẻ sơ sinh ho
- Trào ngược dạ dày thực quản: Dịch axit trào ngược lên họng gây kích thích, khiến trẻ sơ sinh ho và hắt xì, đặc biệt sau khi bú.
- Thay đổi thời tiết: Trẻ sơ sinh bị ho khụt khịt mũi khi trời chuyển lạnh hoặc độ ẩm không khí thay đổi đột ngột.
- Vệ sinh kém: Vi khuẩn dễ sinh sôi nếu môi trường sống ẩm thấp, không sạch sẽ.
Cách chữa ho tại nhà cho trẻ sơ sinh ho
Trẻ sơ sinh ho phải làm sao? Đây là câu hỏi khiến nhiều bậc cha mẹ lo lắng, đặc biệt khi bé ho và khò khè hoặc ho nhiều về đêm. Trong một số trường hợp, bác sĩ sẽ không khuyến khích dùng thuốc mà thay vào đó hướng dẫn cha mẹ những biện pháp chăm sóc giúp bé nhanh chóng cải thiện tình trạng ho. Dưới đây là một số mẹo chữa ho cho trẻ sơ sinh đơn giản, an toàn và hiệu quả.
Vệ sinh mũi bằng nước muối sinh lý
Vệ sinh mũi cho bé bằng nước muối sinh lý là cách đơn giản nhưng rất hiệu quả để làm sạch đường hô hấp, giúp bé giảm nghẹt mũi, ho và khò khè. Cách thực hiện như sau:
- Nhỏ 1-2 giọt nước muối sinh lý vào mỗi bên mũi bé để làm loãng dịch nhầy.
- Dùng dụng cụ hút mũi nhẹ nhàng để lấy bớt dịch nhầy ra ngoài, giúp bé dễ thở hơn.
- Thực hiện 2-3 lần/ngày, đặc biệt trước khi ngủ để bé ngủ ngon hơn.
Sử dụng máy lọc không khí, máy cấp khí tươi
Không khí ô nhiễm, bụi bẩn, phấn hoa hay khói thuốc đều là những tác nhân có thể khiến trẻ sơ sinh bị ho và khò khè.
Để cải thiện chất lượng không khí trong phòng, cha mẹ có thể sử dụng máy lọc không khí nhằm loại bỏ bụi mịn, vi khuẩn và các chất gây dị ứng, giúp bé có môi trường hô hấp trong lành hơn.
Bên cạnh đó, máy cấp khí tươi của AirProce cũng là một giải pháp hữu ích, giúp cung cấp luồng không khí sạch, giàu oxy từ bên ngoài, giảm tình trạng không khí tù đọng và ô nhiễm trong phòng. Việc duy trì không gian sống thoáng đãng, sạch sẽ không chỉ giúp hạn chế kích thích lên đường hô hấp mà còn hỗ trợ bé ngủ ngon hơn, đặc biệt là giảm tình trạng ho về đêm do môi trường không khí kém chất lượng.
Tăng cường bú sữa mẹ hoặc bổ sung nước ấm
Nếu bé đang bú mẹ, hãy cho bé bú nhiều hơn để bổ sung nước, giúp làm loãng đờm và dịch nhầy, giảm kích thích ho. Đối với trẻ trên 6 tháng, mẹ có thể cho bé uống nước ấm để làm dịu cổ họng và giảm ho.
Điều chỉnh tư thế ngủ
Trẻ sơ sinh ho về đêm có thể do đờm nhầy tích tụ trong cổ họng khi nằm thẳng. Mẹ có thể kê gối cao một chút để giúp bé dễ thở hơn. Ngoài ra, có thể đặt máy lọc không khí điều chỉnh độ ẩm trong phòng để giữ không khí không bị khô, hạn chế kích thích gây ho.
Chườm ấm vùng ngực và cổ
Dùng khăn ấm hoặc túi chườm đặt nhẹ lên ngực, cổ bé trong khoảng 10-15 phút sẽ giúp giảm ho, giữ ấm đường hô hấp. Lưu ý không chườm quá nóng hoặc quá lâu để tránh gây khó chịu cho bé.
Thoa dầu tràm để giữ ấm cơ thể
Dầu tràm là mẹo chữa ho cho trẻ sơ sinh được nhiều mẹ tin dùng nhờ đặc tính giữ ấm và hỗ trợ thông thoáng đường hô hấp. Mẹ có thể thoa một chút dầu tràm lên ngực, lưng, lòng bàn chân bé trước khi đi ngủ để giúp giữ ấm cơ thể, hạn chế tình trạng ho và khò khè.
Ngoài ra, nhỏ vài giọt dầu tràm vào nước tắm cũng là cách hiệu quả giúp bé thư giãn, đồng thời làm thông thoáng đường hô hấp, giảm các triệu chứng ho một cách tự nhiên.
Trẻ sơ sinh ho cần đưa đi khám khi nào?
Nếu trẻ sơ sinh ho nhưng không sốt và vẫn bú tốt, cha mẹ có thể áp dụng các biện pháp trên để hỗ trợ bé. Tuy nhiên, nếu bé có các dấu hiệu sau, cần đưa đi khám ngay:
- Trẻ sơ sinh bị ho hắt hơi sổ mũi kéo dài: Nếu bé ho liên tục, đi kèm với hắt hơi, sổ mũi nhiều ngày không thuyên giảm, có thể đây là dấu hiệu nhiễm virus hoặc vi khuẩn cần được kiểm tra.
- Trẻ sơ sinh bị ho và thở khò khè: Khi bé có tiếng thở khò khè, khó thở, ngực rút lõm khi thở, đây có thể là dấu hiệu của viêm phổi, viêm phế quản hoặc hen suyễn.
- Trẻ sơ sinh bị hắt hơi và ho kèm sốt cao: Nếu bé bị sốt cao liên tục, sốt không giảm ngay cả khi dùng các biện pháp hạ sốt thông thường, cần đưa trẻ đi khám để loại trừ nguy cơ nhiễm trùng nặng.
- Trẻ sơ sinh ho nghẹt mũi, bú kém hoặc bỏ bú: Nếu bé có dấu hiệu ho nhiều, nghẹt mũi khiến bé không thể bú hoặc ăn uống bình thường, điều này có thể làm bé suy nhược nhanh chóng, cần thăm khám sớm.
- Ho kéo dài, ho nhiều về đêm và sáng sớm: Nếu trẻ ho liên tục, đặc biệt vào ban đêm hoặc sáng sớm, có thể đây là dấu hiệu của các bệnh lý như viêm phế quản, viêm tiểu phế quản hoặc trào ngược dạ dày thực quản.
Những điều không nên làm khi trẻ sơ sinh ho
Khi trẻ sơ sinh ho, cha mẹ thường lo lắng và tìm mọi cách để giúp bé nhanh khỏi. Tuy nhiên, có một số sai lầm phổ biến có thể khiến tình trạng của bé trở nên nghiêm trọng hơn. Dưới đây là những điều cha mẹ không nên làm khi trẻ bị ho:
Không tùy tiện cho trẻ dùng thuốc ho
Một số loại thuốc ho chứa thành phần như terpin-codein, neo-codion có thể gây nguy hiểm cho trẻ sơ sinh, thậm chí dẫn đến ngộ độc. Việc sử dụng thuốc ho cần có chỉ định của bác sĩ, tránh tự ý dùng các loại siro hay thuốc không rõ nguồn gốc.
Không hút mũi hoặc xông khí dung thường xuyên
Việc hút mũi quá nhiều hoặc sử dụng máy xông khí dung mà không có hướng dẫn từ bác sĩ có thể gây tổn thương niêm mạc mũi, làm tăng nguy cơ bội nhiễm hoặc khiến trẻ phụ thuộc vào phương pháp này mà không tự đào thải dịch nhầy một cách tự nhiên.
Không để trẻ tiếp xúc với môi trường ô nhiễm
Khói thuốc lá, bụi mịn, lông động vật, phấn hoa là những tác nhân có thể khiến trẻ sơ sinh ho nghiêm trọng hơn. Cha mẹ cần giữ không gian sống sạch sẽ, thông thoáng và tránh để bé tiếp xúc với các yếu tố kích thích đường hô hấp.
Không áp dụng các mẹo dân gian mà không có sự tư vấn từ bác sĩ
Một số phương pháp dân gian như dùng lá hẹ, húng chanh, cam nướng… có thể giúp hỗ trợ làm dịu cơn ho, nhưng không phải lúc nào cũng an toàn với trẻ sơ sinh. Trước khi áp dụng bất kỳ phương pháp nào, mẹ cần tham khảo ý kiến bác sĩ để tránh gây tác dụng phụ không mong muốn.
Không để trẻ bị lạnh hoặc quá nóng
Giữ nhiệt độ phòng ổn định, tránh để bé bị nhiễm lạnh do quạt, điều hòa hoặc gió lùa. Tuy nhiên, cũng không nên ủ ấm quá mức vì có thể làm bé đổ mồ hôi, dễ nhiễm lạnh và khiến tình trạng trẻ sơ sinh bị ho nghẹt mũi trở nên nặng hơn.
Kết:
Hy vọng với những chia sẻ trên, cha mẹ sẽ hiểu rõ hơn về nguyên nhân cũng như cách điều trị đúng khi trẻ sơ sinh ho. Nếu cha mẹ có nhu cầu tìm mua sản phẩm máy lọc không khí, máy cấp khí tươi để bảo vệ sức khỏe của bé, vui lòng liên hệ hotline của AirProce để được tư vấn hoàn toàn miễn phí.
