Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), nồng độ formaldehit trong không khí chỉ cần vượt 0,1 mg/m3 đã có thể gây cay mắt, ho và khó thở. Điều này lý giải vì sao nhiều gia đình khi nhận căn hộ mới thường thấy mùi hắc khó chịu, trẻ nhỏ dễ bị ho hoặc đau đầu. Bạn có từng trải qua cảm giác ấy khi bước vào phòng mới sơn hoặc nhà vừa hoàn thiện? Rất có thể, đó chính là dấu hiệu của formaldehit. Bài viết này sẽ chia sẻ những cách phát hiện formaldehit nhanh và chuẩn, cùng giải pháp loại bỏ an toàn để giữ bầu không khí trong lành cho gia đình.
Formaldehit là gì và tại sao cần phát hiện sớm?
Formaldehit ha còn gọi là formaldehyde là một hợp chất hữu cơ dễ bay hơi, thường xuất hiện trong các sản phẩm nội thất, sơn tường, keo dán gỗ, rèm cửa hay thảm trải sàn. Khí này có mùi hăng hắc, dễ gây kích ứng đường hô hấp.
Tại Việt Nam, nhiều căn hộ mới bàn giao thường có nồng độ formaldehit vượt ngưỡng cho phép. Theo báo VnExpress, formaldehit có thể tồn tại nhiều tháng, thậm chí nhiều năm trong môi trường kín, đặc biệt là không gian phòng ngủ của nhiều gia đình.
Vì sao cần phát hiện sớm? Bởi nếu hít phải trong thời gian dài, formaldehit có thể gây ra các tác hại đến sức khoẻ sau:
- Kích ứng mắt, mũi, cổ họng.
- Các triệu chứng dị ứng, khó thở.
- Nguy cơ dẫn đến các bệnh mạn tính, thậm chí ung thư khi tiếp xúc lâu dài.
3 Cách phát hiện formadehit trong nhà nhanh và chuẩn nhất
1. Nhận biết formaldehit qua mùi đặc trưng
Một trong những cách phát hiện formaldehit đơn giản nhất chính là dựa vào mùi. Formaldehit có mùi hăng hắc, hơi cay nồng và gây khó chịu khi hít phải. Nếu bạn vừa bước vào một căn hộ mới sơn, mới lát gỗ hay vừa mua nội thất mới, mà ngay lập tức cảm thấy cay mắt, khó thở hoặc cổ họng bị khô rát, thì rất có thể không khí đang chứa nồng độ formaldehit cao hơn mức an toàn.
Tuy nhiên, bạn cũng cần lưu ý rằng khứu giác mỗi người khác nhau. Có người dễ phát hiện, nhưng cũng có người đã quen mùi hoặc bị “chai mũi” nên khó nhận biết. Vì vậy, cách này chỉ nên coi là dấu hiệu ban đầu, chưa đủ chính xác tuyệt đối.
Đọc thêm: Nhà mới có khí độc formaldehyde: Sự thật đáng lo phía sau mùi “thơm” nội thất
2. Quan sát phản ứng của cây cối và thú nuôi
Một cách phát hiện formaldehit trong nhà ít ai để ý nhưng rất hữu ích chính là quan sát sự thay đổi của cây xanh và thú nuôi. Cây trồng trong nhà vốn dễ bị ảnh hưởng bởi không khí. Nếu bạn thấy lá cây úa vàng, chậm phát triển, hoặc thú cưng của bạn đột nhiên bỏ ăn, mệt mỏi, kém linh hoạt thì đó có thể là “lời cảnh báo” về môi trường sống đang có độc tố, trong đó formaldehit là thủ phạm tiềm ẩn.
Điều này đặc biệt quan trọng ở các căn hộ chung cư mới, nơi sử dụng nhiều vật liệu xây dựng, gỗ công nghiệp và sơn phủ chứa formaldehit.
3. Dùng bộ test nhanh đo formaldehit
Trong số các cách phát hiện formaldehit trong nhà, sử dụng bộ test nhanh là phương pháp khách quan và chính xác hơn so với cảm nhận bằng mùi hay quan sát triệu chứng. Hiện nay trên thị trường có các bộ test nhanh dạng que thử đổi màu, rất dễ sử dụng. Bạn chỉ cần đặt que trong phòng vài giờ, sau đó so sánh màu với thang đo, là có thể biết được mức độ formaldehit trong không khí.
Ngoài ra, nếu bạn muốn kết quả chi tiết và có số liệu cụ thể, có thể đầu tư máy đo chuyên dụng. Thiết bị này cho phép hiển thị nồng độ formaldehit theo mg/m³, từ đó bạn biết được không gian có vượt ngưỡng an toàn theo tiêu chuẩn của WHO (0,1 mg/m³) hay không. Đây là cách khoa học, chính xác, đặc biệt phù hợp cho các gia đình có trẻ nhỏ hoặc người nhạy cảm với chất ô nhiễm.
Giải pháp loại bỏ formaldehit trong nhà
Sau khi nắm được cách phát hiện formaldehit trong nhà, bước tiếp theo mà bạn cần quan tâm là giải pháp xử lý và loại bỏ formaldehit. Dưới đây là một số phương pháp phổ biến mà bạn có thể áp dụng ngay tại gia đình mình.
Thông gió tự nhiên
Mở cửa sổ, cửa chính hoặc sử dụng quạt hút là cách cơ bản để giúp không khí lưu thông. Lượng khí tươi từ bên ngoài sẽ thay thế dần lớp không khí cũ chứa formaldehit trong nhà. Tuy nhiên, ở các đô thị lớn, việc mở cửa thường xuyên có thể kéo bụi mịn, khói xe và tiếng ồn vào nhà. Vì vậy, bạn nên kết hợp giải pháp này với thiết bị lọc khí để đạt hiệu quả cao hơn.
Sử dụng cây xanh trong nhà
Một số loại cây xanh như trầu bà, lưỡi hổ, nha đam, lan ý được nhiều nghiên cứu cho thấy có khả năng hấp thụ khí độc, trong đó có formaldehit. Trồng cây xanh không chỉ làm đẹp không gian, mà còn hỗ trợ lọc không khí tự nhiên, góp phần giảm thiểu ô nhiễm trong căn hộ mới. Đây là biện pháp đơn giản, tiết kiệm và dễ duy trì hàng ngày.
Duy trì độ ẩm ổn định
Formaldehit thường phát tán mạnh hơn trong môi trường có nhiệt độ và độ ẩm cao. Vì vậy, việc kiểm soát độ ẩm ở mức 50–60% sẽ giúp giảm tốc độ bay hơi của khí độc. Bạn có thể dùng máy hút ẩm, máy tạo ẩm hoặc điều hòa để điều chỉnh. Đây là một biện pháp bổ trợ rất tốt sau khi bạn đã áp dụng các cách phát hiện formaldehit trong nhà và xác định có nguy cơ tồn tại khí độc.
Vệ sinh, thay mới đồ nội thất đúng cách
Theo nhiều nghiên cứu, nồng độ formaldehit cao nhất thường đến từ gỗ ép, ván MDF, keo dán hoặc sơn phủ trong nội thất mới. Vì vậy, khi mua sắm, hãy ưu tiên sản phẩm có chứng nhận an toàn, ít phát thải VOCs. Ngoài ra, vệ sinh bề mặt nội thất, giặt rèm cửa, thảm trải sàn thường xuyên sẽ giúp hạn chế khí độc bám lại. Khi đồ nội thất đã xuống cấp, nên thay mới bằng vật liệu thân thiện với môi trường. Đây là bước xử lý triệt để, đặc biệt hữu ích nếu trước đó bạn đã áp dụng cách phát hiện formaldehit và phát hiện nguồn phát thải chính từ nội thất.
Giải pháp triệt để: Sử dụng máy cấp khí tươi và lọc không khí AC-160
Trong các giải pháp hiện nay, máy lọc không khí và cấp khí tươi SmartVent AirProce AC-160 được xem là lựa chọn tối ưu nhất nhờ khả năng lọc sạch formaldehit và các hợp chất hữu cơ bay hơi (VOCs) hiệu quả.
SmartVent AC-160 tích hợp 3 tính năng trong 1:
- Lọc không khí
- Cấp khí tươi
- Sưởi ấm
Các tính năng vượt trội này giiúp không gian luôn trong lành, ấm áp và giàu oxy. Máy hút khí từ bên ngoài, đưa qua 4 tầng lọc cao cấp gồm màng lọc bụi thô, lọc F9, lọc HEPA H13/H14 và than hoạt tính, giúp loại bỏ tới 99,99% bụi siêu mịn PM0.3 và hấp thụ khí độc, mùi hôi, đặc biệt là formaldehit. Nhờ chế độ SmartVent tự động cảm biến chất lượng không khí, máy liên tục điều chỉnh lưu lượng gió và lượng khí tươi phù hợp, giúp nồng độ CO₂ luôn duy trì dưới 1000ppm – mức lý tưởng cho cơ thể.
Với động cơ EBM Papst (Đức) bền bỉ, vận hành êm ái chỉ 22–29 dB, cùng bộ sưởi gốm PTC không gây khô da, SmartVent AC-160 không chỉ loại bỏ formaldehit mà còn mang lại cảm giác dễ chịu và an toàn cho cả gia đình. Đây chính là giải pháp toàn diện và lâu dài nhất để giữ cho ngôi nhà luôn sạch khí độc – giàu oxy – an toàn cho sức khỏe.
Đọc thêm: Review máy cấp khí tươi AC-160 2in1 của AirProce từ A-Z
Lời kết
Formaldehit là “mối nguy vô hình” trong căn hộ mới, khó nhận biết bằng mắt thường nhưng lại gây hại lớn cho sức khỏe. Việc áp dụng cách phát hiện formaldehit trong nhà giúp bạn kịp thời nhận diện và xử lý. Kết hợp các giải pháp như thông gió, cây xanh, kiểm soát độ ẩm và nội thất an toàn sẽ giúp giảm thiểu rủi ro. Với nhu cầu bảo vệ tối ưu, máy cấp khí tươi và lọc không khí AC-160 là lựa chọn đáng tin cậy để giữ không gian sống trong lành, an toàn.
FAQs
- Formaldehit trong nhà thường đến từ đâu?
Phần lớn formaldehit xuất phát từ gỗ ép, sơn tường, keo dán, rèm cửa và thảm trải sàn trong nội thất mới. - Có thể phát hiện formaldehit bằng mắt thường không?
Không. Bạn chỉ có thể nhận biết gián tiếp qua mùi hăng, các triệu chứng sức khỏe hoặc phản ứng của cây cối, thú nuôi. Chính vì vậy, các cách phát hiện formaldehit trong nhà thường kết hợp cả quan sát và sử dụng bộ test nhanh để có kết quả chính xác. - Trẻ em có nhạy cảm hơn với formaldehit không?
Có. Trẻ nhỏ và người cao tuổi dễ bị ảnh hưởng hơn do hệ hô hấp nhạy cảm, dễ bị kích ứng khi tiếp xúc formaldehit dù ở nồng độ thấp. - Bao lâu thì formaldehit trong căn hộ mới sẽ giảm?
Trung bình, formaldehit có thể tồn tại vài tháng đến vài năm trong không gian kín, tùy thuộc vào lượng nội thất, vật liệu sử dụng và mức độ thông gió. - Giải pháp nào loại bỏ formaldehit triệt để nhất?
Ngoài việc kết hợp nhiều biện pháp, giải pháp tối ưu và bền vững nhất hiện nay là sử dụng máy cấp khí tươi và lọc không khí như AC-160, giúp vừa cấp khí sạch, vừa loại bỏ bụi mịn và khí độc.
